یک وبگاه آمریکایی، امضای سند راهبردی بین ایران و چین را چالشی برای دولت جدید آمریکا دانسته و نوشت تعامل نزدیک‌تر تهران با پکن می‌تواند به تقویت اقتصاد این کشور در برابر تحریم‌های آمریکا کمک کند.
خبرگزاری فارس: وبگاه آمریکایی «بلومبرگ» با اشاره به امضای سند راهبردی بین ایران و چین، نوشت که این امر چالشی برای دولت جدید آمریکا به ریاست «جو بایدن» است.
بلومبرگ با بیان اینکه سند راهبردی امضا شده بین ایران و چین از سال ۲۰۱۶ در دست تدوین بوده، تحلیل کرد: «اتحاد بین پکن و تهران، چالشی برای دولت بایدن است که قصد دارد متحدانش را علیه چین بشوراند، کشوری که آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا از آن به عنوان بزرگترین آزمون ژئوپلتیک آمریکا یاد کرده است».
این پایگاه خبری، زمان‌بندی امضای برنامه همکاری‌های جامع تهران-پکن را در بحبوحه تلاش‌ها برای احیای توافق هسته‌ای ایران دانسته و افزود: «دولت بایدن تمایل خود برای تعامل مجدد با ایران بعد از خروج سه سال قبل ترامپ از برجام را اعلام کرده ولی دو طرف هنوز درباره دیدار کردن به توافق نرسیده‌اند».
بلومبرگ همچنین نوشت که تعامل نزدیک‌تر ایران با چین می‌تواند به این کشور کمک کند اقتصاد خود را در برابر تحریم‌های آمریکا تقویت کند و همزمان سیگنال واضحی به دولت بایدن درباره تفکرات تهران بدهد.
سند برنامه همکاری جامع جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین موسوم به برنامه ۲۵ ساله روز شنبه در تهران به امضای محمدجواد ظریف و «وانگ یی» وزرای خارجه دو کشور رسید. این سند ظرفیت‌ها و چشم انداز همکاری دوجانبه جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین در زمینه‌های مختلف از جمله اقتصادی، فرهنگی و غیره را مورد بحث قرار داده است.
در سال ١٣٩۴ جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین بیانیه مشترک جامع راهبردی دو کشور را صادر کرده و دو طرف برای انعقاد یک برنامه همکاری جامع توافق کردند. بعد از رایزنی‌ها و مذاکرات روز ٧ فروردین ١۴٠٠ محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و وانگ یی، عضو شورای دولتی و وزیر امور خارجه جمهوری خلق چین «برنامه همکاری جامع فیمابین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین» را در تهران امضا کردند.
پیش از بلومبرگ، نشریه «وال‌استریت ژورنال» نیز با بیان اینکه امضای سند راهبردی بین ایران و چین باعث نقش بر آب شدن نقشه‌های آمریکا برای منزوی کردن تهران شد، نوشت پکن در سال‌های اخیر یک شریک تجاری مهم برای ایران بوده است.
نشریه «وال‌استریت ژورنال» شامگاه شنبه در یادداشتی به قلم «سون اِنگِل راسموسن» به بررسی امضای سند راهبری بین ایران و چین پرداخته و تحلیل کرد که تهران و پکن، تلاش‌های آمریکا برای منزوی کردن خود را خنثی کردند.
در ابتدای این یادداشت با اشاره به اینکه سند مذکور حوزه‌های همکاری وسیعی از اقتصادی و تجارت گرفته تا امنیتی و اطلاعاتی را پوشش می‌دهد، آمده است: «ایران و چین... تلاش‌های آمریکا برای منزوی کردن ایران را خنثی کرده و تلاش‌های دیرینه تهران برای تعمیق روابط دیپلماتیک خارج از دایره قدرت‌های غربی را پیش برد».
این نشریه ضمن ادعای اینکه سند همکاری ایران و چین شامل سرمایه‌گذاری‌های گسترده پکن در پروژه‌های متعددی جمله انرژی هسته‌ای، بنادر، راه آهن، انتقال فناوری نظامی به ایران و دیگر زیرساخت‌ها می‌شود، نوشت: «این توافق، همکاری‌های بین تهران و پکن را در زمانی که ایران به دنبال راه‌هایی برای تقویت اقتصاد خود در پی تحریم‌هاست، تعمیق می‌کند».
وال‌استریت ژورنال با بیان اینکه چین در سال‌های اخیر یک شریک تجاری حیاتی برای ایران بوده، افزود: «اکنون این توافق با چینی‌ها، چشم‌انداز سرمایه‌گذاری‌های خارجی در ایران را که بسیار به آن نیاز داشت، ارائه می‌کند».
نویسنده این یادداشت ضمن اشاره به افزایش صادرات نفت ایران به چین طی ماه‌های اخیر، توضیح داد: «انتظار می‌رود که چین در ماه مارس، روزانه ۹۱۸ هزار بشکه [نفت] از ایران وارد کند که بیشترین میزان از زمان اعمال تحریم کامل نفتی بر ایران از دو سال پیش است. این گزارش‌ها، باعث شد که دولت [جو] بایدن هشدار دهد که تحریم‌های دوران [دونالد] ترامپ بر تبادل نفتی ایران و چین را ادامه می‌دهد».
وال‌استریت ژورنال با بیان اینکه دیپلمات‌های غربی امیدوارند سفر مقامات چینی به تهران بتواند بن‌بست هسته‌ای بین ایران و آمریکا را بگشاید، ادامه داد: «توافق با چین، این سیگنال را می‌دهد که ایران متحدان قدرتمندی دارد از جمله کشوری که یک کرسی دائم در شورای امنیت سازمان ملل دارد».
سند برنامه همکاری جامع جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین موسوم به برنامه ۲۵ ساله روز شنبه در تهران به امضای محمدجواد ظریف و «وانگ یی» وزرای خارجه دو کشور رسید.
در سال ١٣٩۴ جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین بیانیه مشترک جامع راهبردی دو کشور را صادر کرده و دو طرف برای انعقاد یک برنامه همکاری جامع توافق کردند. بعد از رایزنی‌ها و مذاکرات روز ٧ فروردین ١۴٠٠ محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و وانگ یی، عضو شورای دولتی و وزیر امور خارجه جمهوری خلق چین «برنامه همکاری جامع فیمابین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین» را در تهران امضا کردند.
این سند ظرفیت‌ها و چشم انداز همکاری دوجانبه جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین در زمینه‌های مختلف از جمله اقتصادی، فرهنگی و غیره را مورد بحث قرار داده است.
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در پی امضای سند برنامه همکاری جامع ایران و چین توسط محمدجواد ظریف و وانگ یی وزرای خارجه دو کشور گزاره برگی را منتشر کرد که به شرح زیر است.
الف) خط زمانی از آغاز طرح تا امضاء :
۳ بهمن ۱۳۹۴:
- سفر رسمی آقای شی جین پینگ، رئیس جمهوری خلق چین به تهران.
- جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین با صدور بیانیه‌ای، سطح روابط دو کشور را به «مشارکت جامع راهبردی» ارتقاء دادند.
- حسب پیشنهاد طرف ایرانی به منظور تنظیم روابط بلندمدت در بازه زمانی ۲۵ ساله با چین، طرفین در بند ۶ بیانیه مذکور تمایل و آمادگی خود برای رایزنی و مذاکره جهت انعقاد سند همکاری بلندمدت را اعلام کردند.
- مقام معظم رهبری در دیدار رئیس جمهور چین، «توافق رؤسای جمهوری ایران و چین را برای یک روابط استراتژیک ۲۵ ساله، کاملاً درست و حکمت‌آمیز» دانستند.
اسفند ۱۳۹۴ – بهمن ۱۳۹۷: وزارت امور خارجه در همکاری با وزارتخانه‌ها و نهادهای مختلف داخلی، جلسات متعددی را با هدف احصاء اولویت‌ها، تدوین پیش نویس و مفاد قابل طرح در این سند برگزار کرد.
۲ اسفند ۱۳۹۷: علی لاریجانی، ریاست وقت مجلس شورای اسلامی که در سفر رسمی به چین توسط وزرای خارجه، اقتصاد و رئیس بانک مرکزی همراهی می‌شدند، در دیدار با شی جین پینگ، رئیس جمهوری خلق چین، از نهایی شدن پیش‌نویس سند ۲۵ ساله در آینده‌ای نزدیک خبر داد.
اسفند ۱۳۹۷- شهریور ۱۳۹۸: با تکمیل فرآیند بررسی‌های داخلی پیرامون سند، پیش‌نویس سند توسط طرف ایرانی نهایی و آماده ارائه به طرف چینی شد.
۳ شهریور ۱۳۹۸: محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه در سفر رسمی به چین، پیش نویس برنامه همکاری جامع بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین را به وزیر امور خارجه چین تحویل داد.
فروردین ۱۳۹۹: طرف چینی نقطه نظرات خود را به صورت رسمی پیرامون پیش نویس دریافت شده از طرف ایرانی اعلام کرد. نظرات طرف چینی در اختیار نهادهای ملی به منظور اعلام نظر قرار گرفت.
خرداد ۱۳۹۹: متن پیش‌نویس و جمع‌بندی وزارت امور خارجه از نظرات نهادهای ملی، به منظور بررسی و تصمیم‌گیری، به هیات دولت ارسال شد.
۳ تیرماه ۱۳۹۹: هیات دولت به وزارت امور خارجه اجازه داد مذاکرات بر اساس جمع‌بندی فوق الذکر، برای نهایی کردن و امضای برنامه همکاری جامع بین دو کشور را بر اساس منافع بلندمدت پیگیری شود.
۴ تیرماه ۱۳۹۹: در وبینار وزرای امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین، طرف ایرانی از ارائه نقطه نظرات پیرامون اصلاحات طرف چینی بر پیش‌نویس سند در آینده‌ای نزدیک خبر داد.
شهریور ۱۳۹۹: دومین پیش‌نویس سند از سوی طرف ایرانی به طرف چینی تحویل داده شد.
۱۹ مهر ۱۳۹۹: محمدجواد ظریف؛ وزیر امور خارجه در سفر رسمی به چین، ابعاد مختلف این سند و چگونگی پیشبرد آن را با همتای چینی تبادل نظر کرد.
نیمه اسفند ۱۳۹۹: طرف چینی نظرات خود را پیرامون برنامه همکاری جامع به طرف ایرانی اعلام کرد.
۲۰ اسفند ۱۳۹۹: طرف چینی اعلام آمادگی کرد در صورت نهایی شدن پیش‌نویس برنامه همکاری جامع، در سفر رسمی وزیر امور خارجه چین به ایران سند مذکور به امضاء برسد.
اسفند ۱۳۹۹: وزارت امور خارجه مراتب را همراه با ارزیابی و پیشنهادات لازم به منظور تصمیم‌گیری به مراجع عالی کشور اطلاع‌رسانی کرد.
۲۷ اسفند ۱۳۹۹: تایید مراجع عالی کشور برای امضای برنامه همکاری جامع موسوم به ۲۵ ساله، توسط وزیر امور خارجه کشورمان در سفر رسمی وزیر امور خارجه چین به ایران، به وزارت امور خارجه ابلاغ شد.
۷ فروردین ۱۴۰۰: برنامه جامع همکاری فیمابین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین، به امضای وزرای امور خارجه دو کشور رسید.
ب) برنامه همکاری جامع ایران و چین حاوی چه مفاد و محتوایی است؟
- این سند به منظور عملیاتی کردن بند ششم بیانیه روسای جمهور دو کشور با هدف ارتقای عملی روابط در سطح مشارکت جامع راهبردی (منتشر شده در در بهمن ماه ۱۳۹۴) و به منظور فراهم ساختن بستری مناسب برای توسعه همه جانبه همکاری‌ها تدوین شده است.
- سند حاضر یک برنامه جامع در بازه زمانی بلندمدت (۲۵ ساله) رویکردی مبتنی بر احترام متقابل و منافع برد- برد در زمینه روابط دو جانبه، منطقه‌ای و بین المللی را مدنظر قرار داده است.
- دو تمدن کهن آسیایی با تاریخی دیرینه و همکاری نزدیک در عرصه‌های تجاری، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، دفاعی و امنیتی بر یک نقشه راه و افق بلندمدت روابط در عرصه‌های مختلف برای تحقق مشارکت جامع راهبردی و ارتقای عملی آن توافق کرده‌اند.
- به رسمیت شناختن اشتراکات فرهنگی، تقویت چندجانبه‌گرایی، حمایت از حق دولت‌ها برای برخورداری از حق حاکمیت برابر و تاکید بر بومی بودن مدل توسعه از جمله موارد ذکر شده در سند است.
- اشتراک نظر دو کشور در ارتباط با بسیاری از مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی به ویژه مبارزه با یکجانبه‌گرایی زمینه لازم برای بسط همکاری‌ها در عرصه بین‌المللی بین ایران و چین را فراهم آورده است.
- این سند برنامه‌ای است سیاسی، راهبردی، اقتصادی و فرهنگی که عرصه‌های مختلف همکاری دو کشور ایران و چین را مدنظر قرار داده است.
ب.۱) در بعد سیاسی- راهبردی برنامه همکاری جامع ایران و چین چه می‌گوید؟
- طرفین ضمن ارتقای تبادلات، رایزنی و همکاری‌های نزدیک خود در موضوعات مورد نظر و در نهادهای منطقه‌ای و بین‌المللی را افزایش می‌دهند.
- طرفین زیرساخت‌های دفاعی، مقابله با تروریسم و همکاری در عرصه‌های مختلف دفاعی را تقویت خواهند کرد.
ب.۲) در بعد اقتصادی برنامه همکاری جامع ایران و چین چه می‌گوید؟
- با توجه به اتفاق نظر دو کشور بر اینکه ظرفیت‌های بالقوه برای همکاری‌ها فراتر از وضعیت کنونی است، ایران و چین همکاری‌های اقتصادی خود را به ویژه در پیوند دادن ایران به زنجیره ارزش محور از طریق تکمیل زنجیره‌های مکمل فرآوری داخلی و تولید مشترک به منظور تامین بازارهای داخلی دو کشور و کشورهای ثالث و در نهایت بهره برداری از ظرفیت‌های ایران از جمله نیروی کار جوان و ماهر تاکید می‌کنند.
- همکاری در حوزه‌های نفت، صنعت و معدن و حوزه‌های مرتبط با انرژی (نیرو، انرژی‌های تجدیدپذیر و ...) مبتنی بر دغدغه‌های توسعه ملی پایدار و زیست محیطی در سند مورد تاکید قرار دارند.
- با هدف بهره‌برداری از مزایای ژئوپولیتیکی و ژئواکونومیک، بر مشارکت موثر ایران در ابتکار کمربند-راه طرف چینی تاکید شد.
- همکاری در زمینه‌های زیرساختی، ارتباطی (ریلی، جاده‌ای، بندری و هوایی)، مخابراتی، علمی-فناوری، آموزشی و سلامت مورد تاکید قرار گرفت.
- تسهیل همکاری‌های بخش خصوصی از طریق رفع موانع همکاری مورد توجه بوده است.
- تسهیل همکاری‌های مالی-بانکی، گمرکی، مقررات‌زدایی، و همکاری در توسعه مناطق ویژه و آزاد تجاری و صنعتی از جمله در سواحل مکران و تقویت همکاری‌های غیرنفتی با تمرکز بر حوزه کشاورزی و دانش بنیان مورد تاکید قرار گرفت.
تسهیل همکاری‌ها در زمینه سرمایه‌گذاری و تامین مالی پروژه‌ها و همکاری‌های اقتصادی؛
ب.۳) در بعد فرهنگی برنامه همکاری جامع ایران و چین چه می‌گوید؟
- در سند مذکور بر افزایش شناخت متقابل از طریق ارتقاء تبادلات مردمی (گردشگری)، رسانه‌ای، سازمان‌های مردم‌نهاد، انجمن‌های دوستی و همکاری دانشگاهی تاکید شده است.
- طرفین در این رابطه سرمایه‌گذاری و کمک به تکمیل زیرساخت‌های لازم برای ارتقای همکاری‌های فرهنگی در حوزه‌های مختلف از جمله صنعت گردشگری را مدنظر قرار داده‌اند.
ج) برنامه همکاری جامع ایران و چین حاوی چه مفاد و محتوایی نیست؟
- این سند در راستای صلح، ثبات و توسعه منطقه ای و بین‌المللی تدوین شده و لذا در مخالفت با هیچ طرف ثالثی و یا برای مداخله در امور هیچ کشوری نیست.
- این سند یک نقشه راه برای همکاری‌های جامع دو کشور ایران و چین بوده و لذا حاوی هیچ قراردادی نمی‌باشد.
- در هیچ کجای سند کمی سازی در خصوص چشم انداز همکاری‌ها اعم از اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و یا راهبردی نشده است و لذا حاوی هیچ رقم و عدد خاصی از جمله در خصوص سرمایه گذاری و یا منابع مالی و پولی نمی‌باشد.
- این سند ۲۵ ساله نامگذاری شده است تا کلیت برنامه همکاری جامع دو کشور در این بازه زمانی بلندمدت دیده و پیگیری شود. بدیهی است بازه زمانی اجرای هر قرارداد دوجانبه‌ای بر اساس پیش بینی مندرج در خود قرارداد تعیین می‌شود.
- در این سند، واگذاری هیچ منطقه و یا هیچ انحصار متقابل و یا یکجانبه‌ای مطرح نبوده و لذا فاقد اعطای هرگونه حق انحصاری است.
- در این سند مدیریت، اداره و یا بهره برداری از هیچ منطقه و یا حوزه‌ای واگذار نشده است.
1400-01-08
نظر شما با موفقیت ثبت شد و پس از تایید مدیریت نمایش داده خواهد شد.