روستاییان اعتقاد دارند، گلپایگانی ها به دلیل اینکه سد کوچری در استان آنها واقع شده است، آب را به روی روستاهای پایین دست باز نمی کنند و همین باعث خشک شدن رودخانه اناربار در حوزه استحفاظی استان مرکزی و شهرستان خمین و دلیجان و محلات شده است.
ایسنا/مرکزی ماجرا از انتشار یک فیلم در فضای مجازی آغاز شد که در آن یک نفر رودخانه که نه، گودالی شاید، کم‌آب را به نمایش گذاشته بود که در آن هزاران ماهی کوچک گرفتار شده بودند.
او در این فیلم هشدار می داد که اگر "قمرود" کاملا خشک شود هزاران هزار آبزی او تلف می شوند!
در بخش دیگری از این فیلم کشاورزانی از نبود آب، محدود شدن کشاورزی و تنگناهای هر روز زندگی شان که ناشی از کم آب شدن قمرود بود، سخن می گفتند!
اما قمرود کجاست که جان هزاران ماهی و چندین هکتار اراضی کشاورزی در بند سخاوت اوست؟
قمرود یا همان "اناربار" که نام های دیگری چون "گل‌افشان، لعل‌بار و لهل‌رود" هم دارد، از زردکوه استان چهارمحال بختیاری و ارتفاعات زاگرس سرچشمه می گیرد، در مسیر خود از گلپایگان، خمین، محلات، دلیجان می گذرد و با طولی در حدود ۳۱۵ کیلومتر در انتها پس از ورود و عبور از سد ۱۵ خرداد دلیجان به دریاچه نمک استان قم می ریزد.
در مسیر اناربار دو سد دیگر هم هست که یکی از آنها سد گلپایگان است که در سال ۱۳۲۶ با ظرفیت ۴۲.۵ میلیون مترمکعب در ۲۵ کیلومتری جنوب‌غربی این شهرستان به منظور جلوگیری از وقوع سیل و تامین آب کشاورزی ۶ هزار هکتار اراضی کشاورزی منطقه بر روی رودخانه اناربار احداث شد و در سال ۱۳۳۶ به بهره برداری رسید.
این رودخانه و این سد هیچگاه زمین را تشنه نگذاشتند و آب مورد نیاز کشاورزان را تامین کردند، اما ۲۰ سال بعد از ساخت آن، موضوع احداث سد دیگری پایین تر از سد گلپایگان مطرح شد.
مطالعات احداث این سد که آنرا "کوچری" نامیدند در ۸ کیلومتری جنوب غربی گلپایگان در سال ۱۳۵۶ و عملیات اجرایی آن در سال ۱۳۸۷ آغاز شد و در سال ۱۳۹۴ با حجم مخزن ۲۰۷ میلیون متر مکعبی به بهره برداری رسید. همین بهره برداری آغازی بر مشکلات کشاورزان پایین دست سد از جمله کشاورزان شهرستان های خمین، دلیجان و محلات در استان مرکزی و از بین رفتن کشاورزی آنان در این منطقه شد و فریاد کشاورزان برای گرفتن حقابه خود بالا گرفت.
شهرستان خمین از جنوب به شهرستان گلپایگان می رسد و همین موقعیت جغرافیایی باعث شده است که بخشی از آب مورد نیاز خود را برای کشاورزی از طریق رودخانه اناربار و سد کوچری تامین کند، اما ظاهرا شرایط به شکل دیگری است و روستاهای پایین دست سد می گویند سرشان از این منبع آبی سرشار بی کلاه مانده است.
کشاورزان روستاهای پایین دست کوچری در استان مرکزی که در مجموع ۲۱۰۰ هکتار زمین کشاورزی دارند، سد کوچری را عاملی برای خشک شدن منطقه و رودخانه اناربار می دانند، اهالی معتقدند تا قبل از احداث سد کوچری کشاورزی منطقه رونق داشت، آب به راحتی در پایین دست سد گلپایگان و بخشی از رودخانه اناربار که از این منطقه می گذرد جاری بود، اما با سربرآوردن سد کوچری همه چیز تغییر کرد.
روستاییان اعتقاد دارند، گلپایگانی ها به دلیل اینکه سد کوچری در استان آنها واقع شده است، آب را به روی روستاهای پایین دست باز نمی کنند و همین باعث خشک شدن رودخانه اناربار در حوزه استحفاظی استان مرکزی و شهرستان خمین و دلیجان و محلات شده است.
اما کدام روستاهای خمین زخمی بی آبی اناربار شده اند؟
روستای "مزاین" با ۱۲۱ نفر جمعیت طبق آخرین سرشماری، اولین روستایی از شهرستان خمین است که بند خاکی برای بهره برداری از آب سد کوچری که سرریز آن وارد رودخانه اناربار می شود، دارد و در فاصله ۴۸ کیلومتری سد واقع شده است.
این روستا بخشی از خط سنگ نگاره ای چند هزار ساله ای که از خمین می گذرد را در خود جای داده و همین امر نشان از قدمت مزاین و نشانگر تمدنی است که در مجاورت اناربار شکل گرفته است. این روستا تا همین چند سال پیش سرسبزی خاصی داشته است، اما کم آبی ضربه مهلکی به این سرسبزی زده و اهالی روستا عامل این ضربه را سد کوچری و نرسیدن آب به رودخانه اناربار می دانند.
خواسته ما فقط تامین حقابه است/به ۳۵۰ لیتر در ثانیه راضی هستیم
بهروز صفری عضو شورای روستای مزاین یکی از کسانی است که از عدم تخصیص حقابه این روستا از سد کوچری می گوید.
او به ایسنا گفت: روستای مزاین چاه آب ندارد به همین دلیل ما باید برای ادامه حیات کشاورزی مان حقابه خود از سد کوچری را در اختیار داشته باشیم.
نمک دشت گلپایگان بر زخم کشاورزان پایین دست
وی با تاکید بر اینکه تنها خواسته اهالی روستای مزاین تامین این حقابه است، بیان کرد: سال های پیش سد گلپایگان در مسیر رودخانه قمرود احداث و آب شیرین به روی اهالی روستا بسته شد در حالی که تا پیش از آن این روستا کشاورزی مناسبی داشت و بهترین خربزه کاری و انگورکاری در این منطقه انجام می شد، اما با راه اندازی این سد، آب شور از دشت شمال گلپایگان به پایین‌دست سرازیر شد و پس از ۱۰ سال تمام باغات خشک شدند.
صفری با اشاره به خشکسالی طولانی که کشور با آن دست به گریبان است، تصریح کرد: در سال های خشکسالی که سد کوچری آبگیری بالایی نداشت، ما هم توقعی بابت اختصاص حقابه نداشتیم، اما طی دوسال اخیر که بارندگی خوب شده و آبگیری سد بسیار خوب بوده باید حقابه این روستا داده شود.
حقابه مزاین کجاست؟
وی با بیان اینکه سال گذشته حقابه روستا از سد کوچری تامین شد، اما امسال علیرغم حجم مطلوب بارندگی، آبی در رودخانه نیست که امورات کشاورزان به سرانجام برسد، گفت: نمی دانیم این حقابه کجا می رود. اگر روستاهای پایین دست حقابه و سندی درخصوص لزوم تخصیص آن در اختیار نداشتند، صحبتی نبود، اما همه روستاها سند دارند و بند مالکیت آنها به ثبت رسیده و براساس این اسناد باید حقابه بگیرند.
این عضو شورای روستای مزاین افزود: براساس سند مالکیت، روستای مزاین ۳۵۰ لیتر در ثانیه حقابه از کوچری دارد. ولی امروز تخصیص تنها سه یا چهار ساعت آب جوابگو نیاز موجود نیست و تا یک ماه دیگر آب موجود در روستا نیز تمام می شود.
صفری اضافه کرد: این روستا ۲۰۰ هکتار زمین کشاورزی دارد و کشاورزان مزاین فقط به امید خدا کشت و کار می کنند، چون آب پایداری در اختیار ندارند، چاه هم در اختیار نیست و فقط چشم مردم به آسمان و بارش باران است. در حال حاضر زیر بند مزاین و دهانه بند قیدو کاملا خشک است و آب موجود در رودخانه جلماجرد فقط آب جاری است. در این شرایط اگر همان ۳۵۰ لیتر در ثانیه حقابه روستا تامین شود، راضی هستیم.
حقابه یعنی توزیع عادلانه آب
مهدی احمدی کشاورز روستای مزاین نیز بیان کرد: مشکل مردم روستای مزاین و دیگر روستاها، حقابه است.
وی افزود: طبق قانون، در نظر گرفتن حقابه راهکاری برای توزیع عادلانه آب است و بدین معنی نیست که یک شهر سه تا چهار هزار لیتر در ثانیه آب در اختیار داشته باشند و شهرهای دیگر خشک شوند. درخواست ما فقط تامین حقابه است و تقاضای دیگری نداریم.
روستای "قیدو" که از آن به عنوان مهد سنگ نگاره های تیمره یاد می شود، با جمعیت ۱۶۶ نفری طبق سرشماری سال ۹۵، دومین روستا پس از مزاین است که با فاصله ۴۸ کیلومتری از سد کوچری باید از آب آن منتفع شود و حقابه بگیرد.
چرا گلپایگان با وجود سند، حقابه را نمی دهد
غلامرضا مرشدی رییس شورای روستای قیدو نیز که معتقد است در دوران بارش های مناسب و بهبود وضعیت ذخیره سد کوچری باید حقابه به موقع تامین شود، گفت: سال گذشته به صورت محدود دریچه های سد باز شد، اما امسال تاکنون با وجود آبگیری سد، هنوز دریچه ها باز نشده است. از طرفی در دوره ای هم آبی که از سد کوچری راهی روستاهای پایین دست می شد به صورت غیرقانونی بوسیله موتور آب و تراکتور توسط روستاهای گلپایگان کشیده می شد که البته این مشکل با پیگیری و نظارت مسئولان در سال گذشته متوقف شد.
مرشدی با تاکید بر اینکه نمی دانیم چرا با وجود سند تخصیص حقابه، این سهم توسط گلپایگان به استان مرکزی داده نمی شود، افزود: ظاهرا زور استان مرکزی به اصفهان نمی رسد که این حق را بگیرد. اگر این آب به روستاهای پایین دست سد برسد، با پر آب شدن رودخانه و چاه ها، کشاورزی منطقه رونق می گیرد.
رییس شورای روستای قیدو تاکید کرد: اگر آب به روستا نرسد، ۶۰ درصد کشاورزی منطقه از بین می رود و علاوه بر از بین رفتن کشاورزی و به خطر افتادن اقتصاد خانوارهای روستایی، شمار بسیاری از آبزیان نیز از بین خواهند رفت.
تشنگی، کشاورزی قیدو را محدود کرده است
عباس طلایی کشاورز روستای قیدو نیز در گفت و گو با ایسنا با بیان اینکه در حال حاضر دریچه های سد کوچری بسته است و فقط از آب دو چاه موجود در روستا برای کشاورزی استفاده می شود، افزود: اگر این رودخانه آب داشته باشد، چاه های آب نیز پرآب خواهند بود. در شرایط موجود که از حقابه خبری نیست، اگر بارندگی نشود آب‌انداز این رودخانه نیز خشک خواهد شد و مسلما در نبود آب تلاش کشاورز از بین می رود.
وی با تاکید بر اینکه باز کردن ۱۰ روز یا ۴۰ روز دریچه‌های سد کوچری اثری به حال ما ندارد و آب باید همیشه در رودخانه در جریان باشد، گفت: این روستاها قارچ گونه و یک شبه سر بر نیاورده اند، این منطقه با توجه به قدمت سنگ نگاره های تیمره، قدمت ۴۰ هزار ساله دارد و پدران ما از آب این رودخانه برای شرب و کشاورزی استفاده می کردند، اما این روزها نه تنها آب کشاورزی بلکه آب شرب سالم هم در اختیار نیست چراکه مردم از چاه های قدیمی استفاده می کنند که در این صورت احتمال بروز بیماری در بین مردم وجود دارد.
این کشاورز روستای قیدو که عضو شورای روستا نیز هست، بیان کرد: روستائیان فقط به دنبال حقابه هستند. به ما گفته می شود که رودخانه فصلی است، اگر فصلی است چرا سه سد روی آن زده شده است؟ قیدو ۶۵۰ هکتار زمین کشاورزی دارد که مردم آن به دلیل کم آبی به تولید محصولات کم آب روی آورده اند، در حالی که در گذشته انواع محصولات همچون چغندر، پنبه، پیاز و ... در این روستا کشت می شد، اما با نبود آب، کشاورزی ما کاملا محدود شده است.
طلایی افزود: در سال گذشته به دلیل بارندگی همه روستاییان و کشاورزان کشت و کار کردند، اما امروز نگران باز نشدن آب سد کوچری به روی روستاهای پایین دست هستیم است.
منطقه نقشه برداری شده است/ از بین رفتن باغات به دلیل بی آبی
جواد صادقی کشاورز و عضو شورای روستای قیدو نیز به ایسنا گفت: در سال ۱۳۹۱ از محدوه سد کوچری به سمت پایین دست شامل کل اراضی کشاورزی مزاین، قیدو و جلماجرد نقشه برداری و تمامی بندهای موجود در منطقه از خرقاب تا رودخانه روستای مزاین و بندهای انحرافی جردگان تا محلات ثبت و شماره گذاری شده است و طبق این نقشه ها حقابه نیز تعیین شد، اما تاکنون حقابه واقعی تامین نشده است.
وی بیان کرد: قبل از احداث سدها، در زمان پدران ما حقابه منطقه مشخص بوده است، پس از احداث سد کوچری مقرر شد حقابه پایین دست تامین شود که نشد در حالی که تا قبل از احداث سد کوچری کشاورزی این منطقه نمونه بود. قیدو از نظر تولید گرمک و خربزه در کل استان مرکزی بی مانند بود، بیش از هزار تن گندم و جو مازاد تولیدی این روستا تحویل دولت می شد و هزار تن چغندر مازاد نیز تحویل کارخانه قند شازند می‌شد، اما امروز چیزی از آنهمه فراوانی باقی نمانده است.
صادقی افزود: بیش از ۸۰ هکتار باغ میوه و انگور در این روستا وجود داشت، اما بر اثر خشکسالی و آب شور کل این باغات میوه از بین رفت و حتی یک درخت انگور در منطقه وجود ندارد. تنها خواسته ما تامین حقابه منطقه است تا مجددا کشاورزی که شغل غالب این مردم است، احیا شود.
روستای جُلماجِرد سومین روستایی است که با ۷۹۸ نفر جمعیت، در فاصله ۵۶ کیلومتری از سد کوچری، بند انحرافی از این سد دارد. در گویش روستائیان به آن گلماگرد هم گفته می شود و در شرقی ترین نقطه خمین و محل تلاقی سه شهر خمین و محلات و گلپایگان واقع شده. این روستا ۲۵ کیلومتر از شهر خمین فاصله دارد و روستائیان این منطقه نیز به تامین نشدن حقابه خود از سد کوچری اعتراض دارند.
از حرف تا عمل مسئولان فاصله بسیار است/جوانان از روستا رفتند
سید حسین موسوی رییس شورای این روستا نیز در گفت و گو با ایسنا با اشاره به اینکه به صورت مستمر و مکرر و شفاهی و مکتوب پیگیر تامین حقابه روستا از سد کوچری هستیم، گفت: بارها با مسئولان شهرستان خمین مذاکره کرده ایم و آنها گفته اند که مشکلات را به مسئولان استان اطلاع داده اند، اما تاکنون نتیجه ای نگرفته ایم.
وی بیان کرد: رودخانه جلماجرد در گذشته به قدری آب داشت که امکان رد شدن از آن وجود نداشت، اما امروز آبی در آن جاری نیست و مردم به امید باران کشت و کار می کنند.
موسوی با اشاره به تصمیم مسئولان مبنی بر رهاسازی آب سد کوچری در اردیبهشت ماه، گفت: گفتن با عمل کردن تفاوت های بسیاری دارد، ما خواستار سهمیه و حقابه خودمان هستیم، سال گذشته مسئولانی از اراک و تهران آمدند و درست بر روی پل تاریخی جلماجرد ایستادند و گفتند "کاری می کنیم که این آب همیشه جاری باشد" یک ماه پس از این صحبت ها، حقابه قطع شد.
رییس شورای روستای جلماجرد تصریح کرد: تقاضای ما فقط تامین حقابه است. امروز دیگر جوانی در روستا باقی نمانده است، جوانان مهاجرت کرده اند و جمعیت ما سالمند شده است که درواقع زندگی نمی کنند، فقط گذران عمر دارند و تنها به آب باران چشم دوخته اند بلکه بارانی ببارد و محصولاتشان سیراب شود.
صدقه نمی خواهیم، حق‌مان را طلب می کنیم
محمد اسماعیل دارابی کشاورز روستای جلماجرد نیز گفت: نزدیک به ۷۰ سال است که در این روستا زندگی می کنیم و از همان ابتدا از این رودخانه که هزاران سال قدمت دارد، حقابه داشته ایم.
وی با اشاره به اینکه حجم آب اناربار آنقدر زیاد بود که سد ۱۵ خرداد بر روی آن ساخته شد، گفت: بعد از سد عباس آباد، سد کوچری را ساختند و اینجا بود که رودخانه خشک شد. این روزها به دلیل بارندگی شدید، رودخانه خمین سیلابی شده، اما دریغ از ذره ای جریان آب در اناربار.
دارابی نیز از پیگیری‌های بسیار در سطح مسئولان استانی بابت تامین حقابه می گوید و او نیز معتقد است که دلیل تامین نشدن حقابه این روستا اینست که زور استان مرکزی به استان اصفهان نمی رسد.
روستاهای گلپایگان آب را با موتور می کشند!/جوانان کشاورز در معادن کار می کنند!
و با بیان اینکه روستائیان گلپایگان بر روی سد کانال زده اند و آب شیرین که حق ماست را با موتور می کشند و ما بی نصیب مانده ایم، گفت: حدود ۱۵ سال است که این منطقه دچار خشکسالی شده است. جلماجرد ۱۸۰۰ نفر جمعیت و ۴۲۰ دانش آموز داشته است، اما امروز مدرسه روستا کمتر از ۱۰ دانش آموز دارد، تمامی جوانان با مهاجرت به محلات و دلیجان در سنگ بری ها و معادن کار می کنند چراکه آبی نیست که کشاورزی این روستا را رونق دهد.
این کشاورز جلماجردی اظهار کرد: این روستا ۴۰۰ هکتار زمین کشاورزی و طبق سند صادر شده سه بند دارد که دو بند آن مربوط به جلماجرد و یک بند متعلق به جلماجرد عتیق است. سه بند مذکور از این رودخانه آبگیری می کردند و می توانند ۴۰۰ هکتار زمین کشاورزی را آبدهی کند، اما آبی در اختیار نیست.
دارابی بیان کرد: اگر سد گلپایگان که قبلا از آن منتفع بودیم، آزاد بود و سد کوچری منابع آبی واریزی از این سد را محدود نکرده بود، با وجود بارندگی های اخیر، این رودخانه تا یک ماه پس از تابستان هم پر از آب بود، البته با احداث سد کوچری به همان اندازه که آب وارد این سد می شود از آن خارج می شود، اما بدلیل برداشت بی رویه آب توسط روستاهای گلپایگان، چیزی به استان مرکزی نمی رسد. اینکه در سال تنها ۱۰ روز آب باز شود، ارزشی ندارد؛ روستاهای خمین از این سد حقابه دارند، ما صدقه نمی خواهیم، این حق ماست و مسئولان باید سهم ما را از گلپایگان بگیرند.
به حقابه کشاورزان اعتقاد داریم/سهم ۴۰ میلیون مترمکعبی استان مرکزی از سد کوچری
احمد طهرانی فرماندار خمین در گفت و گو با ایسنا در خصوص گلایه اهالی روستاهای پایین دست سد کوچری از کم آبی و عدم تخصیص آب در شهرستان خمین و محلات بیان کرد: در سال های اخیر با احداث سد در نقاط مختلف کشور محدودیت هایی برای تامین آب کشاورزان ایجاد شده است و رودخانه لعل بار(اناربار) که آب سد کوچری در آن جاری می شود نیز از این قاعده مستثنی نبوده است.
وی اظهار کرد: خمین نیز همچون دیگر نقاط کشور با مشکلات مربوط به خشکسالی هایی طولانی مدت و کاهش منابع آبی درگیر بوده است به اندازه ای که منابع سدهای گلپایگان و کوچری نیز به حد نصاب لازم نرسیدند و به دنبال این خشکسالی ها حجم بالایی از مهاجرت را بین سال های ۷۵ تا ۹۵ شاهد بودیم و از طرف دیگر همین عامل باعث شد که نرخ بیکاری نیز در خمین افزایش پیدا کند.
طهرانی با تاکید بر اینکه ما همسو و همراه با کشاورزان هستیم و به این حقابه اعتقاد داریم، گفت: با توجه به احداث دو سد عباس آباد و کوچری، سهم آب کشاورزان پایین دست باید داده شود ولی احداث این دو سد مشکلاتی در تامین حقابه و سهم زیست محیطی روستاهای پایین دست ایجاد کرده است.
سال گذشته حقابه به صورت کامل تامین شد
فرماندار خمین با بیان اینکه سهم و حقابه استان مرکزی از این سد ۴۰ میلیون مترمکعب است و باید تامین شود، اظهار کرد: در سال های گذشته به دلیل خشکسالی های بسیار، سد کوچری و سد گلپایگان به حد نصاب لازم جهت تامین آب شرب هم نرسیدند و شهرستان های ذینفع دچار خشکسالی شدند. آنزمان پیگیری برای حقابه هم مقدور نبود و به کشاورزی ضربه وارد شد، اما در دو سال اخیر با افزایش بارندگی ها اولین اقدام ما درخواست حقابه زیست محیطی روستاهای پایین دست همچون قیدو، مزاین و جلماجرد و روستاهایی از شهرستان محلات بود. با پیگیری مستمر در سال گذشته و با توجه به سرریز شدن کوچری، از ۱۰ اردیبهشت ماه تا پایان فصل زراعی حقابه زیست محیطی دریافت شد.
۱۰ اردیبهشت دریچه ها باز می شود
وی با اشاره به اعتراض کشاورزان به تامین شدن این حقابه برای مدت کوتاه، گفت: با توجه به محدودیت منابع آب، باید این عنصر حیاتی را مدیریت کرد، بر همین اساس در سال گذشته به مرور آب سد باز می شد و با تامین آب و حقابه، مجدد به جهت مدیریت و استفاده از این حقابه در تمام فصل کشاورزی، بسته می شد، ولی حقابه کشاورزان و حقابه زیست محیطی در سال گذشته به صورت کامل تامین شد.
طهرانی با بیان اینکه براساس پیگیری های صورت گرفته دریچه های سد کوچری قبل از ۱۰ اردیبهشت ماه ۹۹ جهت تامین حقابه استان باز می شود که البته محوریت کار در این بخش مدیریت منابع آب خواهد بود، گفت: در اسفندماه سال ۹۸ و فروردین ۹۹ به دلیل بارندگی های مطلوب برداشتی از حقابه سد صورت نگرفته اما قول تامین آن را گرفته ایم.
فرماندار خمین با اشاره به ذخایر آب موجود در بندهای روستاهای قیدو، جلماجرد و مزاین اضافه کرد: علیرغم اینکه هنوز دریچه های سد باز نشده است، اما در حال حاضر بواسطه آب های روان در این رودخانه، وضعیت مناسب است به طوری که بند مزاین ۵۵ لیتر در ثانیه برداشت آب از زهآب رودخانه دارد، بند بتنی روستای قیدو ۱۰ لیتر بر ثانیه و در روستای جلماجرد ۲۱۵ لیتر بر ثانیه بواسطه چهار بند انحرافی موجود، برداشت آب دارد و تا امروز مشکلی برای تامین آب کشاورزی نداشته ایم، اما باز شدن سد برای تامین آب مورد نیاز در اردیبهشت ماه را پیگیری خواهیم کرد.
گلپایگان بر برداشت های غیرمجاز نظارت کند
وی در خصوص برخی اقدامات از سمت روستاهای بالادست و برداشت بیش از حد مجاز در منطقه گلپایگان اظهار کرد: موضوع مورد اعتراض کشاورزان به حق است، زمانی که آب تحت عنوان حقابه زیست محیطی در روستا جاری می شود برخی از روستاهای بالا دست مستقر در شهرستان گلپایگان برداشت بیش از حدی از آن دارند، این حقابه در گذشته براساس سند تعیین شده و میزان خاصی برای آن تعریف شده است، اما ایجاد سر دهانه و کارگزاری لوله های غیرمجاز و برداشت آب بوسیله موتور دیزلی مورد نقد ماست و باید گلپایگان حتما بر این امر نظارت داشته باشند که برداشت غیرمجازی صورت نگیرد.
فرماندار خمین افزود: سال گذشته برای جلوگیری از برداشت بیش از حد مجاز، مکررا از منطقه بازدید داشتیم و از این کار ممانعت شد. لازم است که این امر امسال با جدیت نظارت شود و در صورت تکرار، این مسئله را از طریق مراجع مربوطه پیگیری می کنیم.
وی با بیان اینکه شاید از بالادست آبی جریان نداشته باشد اما همه بندها به دلیل زهآب رودخانه دارای آب هستند، کرد: کشاورزان شهرستان خمین نیز باید مدیریت منابع آب را مدنظر داشته باشند. تامین حقابه خواسته ای به حق است، اما باید آب موجود توسط کارشناسان منابع آب شهرستان به جهت استفاده بهینه مدیریت شود. کشاورزان باید خواسته خود را از مراجع قانونی دنبال کنند و قطعا ما مخالف پیگیری امور از مجاری قانونی نیستیم، مسئولان شهرستان خمین خود را در کنار کشاورزان می بینند و پیگیر موضوع هستیم.
مدیریت کوچری به استانی بی طرف سپرده شود
طهرانی افزود: تاکنون بیش از ۵۰ صفحه مکاتبه با مسئولان استان مرکزی و گلپایگان صورت گرفته، اما باید به مدیریت سد کوچری توجه شود. این سد، سدی بین استان های مرکزی، اصفهان و قم است و شاید بهتر باشد در آینده مدیریت آن به استانی بی طرف داده شود تا بهره برداری از آن مشکلی به دنبال نداشته باشند.
بر اساس این گزارش، استان مرکزی غیر از دو سد الغدیر و کمال صالح که در داخل استان قرار دارند، در منافع دو سد بزرگ ۱۵ خرداد و کوچری شریک است، اما ظاهرا در تامین منافع خود چندان موفق نبوده، یا اگر بوده، بهتر است شفاف سازی در این خصوص صورت گیرد تا مردم ذینفع در این سدها که بخش عمده ای از اقتصاد و حتی زندگی اجتماعی شان بر مبنای آب ذخیره شده در این سدها شکل گرفته تصور درستی از آنچه در مدیریت این منابع ارزشمند صورت می گیرد داشته باشند.
از طرفی، اگر چنانچه تخصیص حقابه دریافتی به کشاورزان در راستای مدیریت منابع آب بر اساس روش یا زمانبندی خاصی صورت می گیرد، بهتر است این مهم نیز با روستائیان در میان گذاشته شود تا هم از دریافت کامل حقابه خود اطمینان داشته باشند و هم بتوانند کشت و کار خود را با این روش وفق داده و بیشترین و بهترین بهره برداری را از آب دریافتی داشته باشند.
مشارکت دادن ذینفعان این آب در مدیریت آن می تواند حساسیت و دغدغه مندی مدیریت منابع را در نگاه آنان افزایش داده و در عین حال این مشارکت می تواند روحیه کار جمعی در راستای منافع منطقه را تقویت کند و شاید حتی بتواند جوانان ناامید از اقتصاد کشاورزی را از معادن سنگ به زمین های زراعی روستا بازگرداند.
از طرفی این ذهنیت روستائیان که مسئولان توان احقاق حقابه به عنوان یک حق ثبت شده برای این روستاها را ندارند، مسئله ای است که نباید به سادگی از آن گذشت چراکه قطعا قوت گرفتن این ذهنیت تبعات بسیاری را نه تنها برای این منطقه که حتی بر مناطق اطراف آن همچون محلات و دلیجان که با این مشکل مواجه هستند خواهد داشت. اگر راهکار، مدیریت بی طرف سدهاست باید هرچه سریعتر به انجام برسد تا تبعات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی این شرایط بیش از این دامنگیر این منطقه و البته استان نشود. از طرفی از آنجاکه که حجم قابل توجهی از آب کوچری جهت تایمن آب شرب قم از طریق خط لوله به تصفیه خانه دودهک دلیجان و از آنجا به قم سرازیر می شود، این نکته نیز باید در بررسی راهکار مدیریت مشترک مورد توجه ویژه قرار گیرد.
زیستمندان این رود کهنسال قطعا بسیار متنوع و ارزشمندند. زیستمندانی که در غوغای خودخواهانه انسان ها برای بهره مندی از طبیعت همواره آسیب دیده اند و امروز هزاران ماهی کوچکی که در برکه های راکد ایجاد شده از بارندگی های اخیر در مسیر اناربار زندگی می کنند طی چند روز آینده با خشک شدن این برکه ها از بین خواهند رفت و دیگر زیستمندان منطقه نیز باید منبع آبی دیگری برای رفع تشنگی بیایند یا به سرنوشت ماهی های کوچک تن بدهند.
البته در خصوص مدیریت سدهای استان های مشترک با استان مرکزی همچون کوچری، پیشنهاد فرماندار خمین مبنی بر واگذاری مدیریت این سد به استانی بی طرف، روند تامین حقابه کشاورزان خمین و محلات و دلیجان از این سد و دیگر موارد سوالات بسیاری وجود دارد، که با وجود تلاش های مکرر خبرنگار ایسنا جهت دریافت پاسخ این سوالات از مدیرعامل و معاون حفاظت و بهره برداری آب منطقه ای استان مرکزی موفقیتی حاصل نشد و متاسفانه این سوالات بی پاسخ باقی ماند، ولی ایسنا همچنان پیگیر مسئله حقابه روستاهای یاد شده از کوچری خواهد بود و این وضعیت را در خصوص روستاهای محلات نیز دنبال خواهد کرد و مشتاقانه پذیرای پساخ مسئولان به این مطالبات مردمی است.
1399-03-09
نظر شما با موفقیت ثبت شد و پس از تایید مدیریت نمایش داده خواهد شد.